Mədə qanaxması əlamətləri və müalicəsi

Mədə qanaxması nədir?

Mədə qanaxması, həyati risk daşıyan və təcili müdaxilə edilməsi lazım olan bir vəziyyətdir. Qəflətən və şiddətli başlayan qanaxmalar ola biləcəyi kimi yüngül şiddətdə də ola bilər.

Mədə qanaxmalarının ən böyük səbəbi həddindən artıq dərman istifadəsidir. Müalicə müddəti uzandıqca həyati risk artacağı üçün əlamətlərin nəzərə alınması və ən qısa müddətdə həkimə müraciət edilməsi vacibdir.

Mədə qanaxması niyə olur?

Mədə qanaxmasının bir çox səbəbi vardır. Ən geniş yayılmış səbəblər bunlardır:

• Xora: Mədə və ya onikibarmaq bağırsağı daxili qişasında əmələ gələn yaralardır. Xoralar, mədə turşusunun qişanı qıcıqlandırması və ya Helikobakter pilori adlı bir bakteriyanın infeksiyası nəticəsində yarana bilər.
  
• Qastrit: Mədənin daxili qişasının iltihablanmasıdır. Spirtli içki, siqaret, bəzi dərmanlar və Helicobacter pylori infeksiyası kimi faktorlar qastritə səbəb ola bilər.
  
• Reflüks: Mədə turşusunun qida borusuna qaçması vəziyyətidir. Reflüks, qida borusunda qıcıqlanmaya və qanaxmaya səbəb ola bilər.
  
• Mədə Xərçəngi: Mədədə başlayan bir xərçəng növüdür. Mədə xərçəngi, mədə qanaxmasına səbəb ola bilər.
  
• Digər Səbəblər:
  
  • Ezofaqus varisləri (qida borusundakı genişlənmiş damarlar)
  • Mallory-Weiss sindromu (qida borusunda cırılma)
  • Divertikulit (yoğun bağırsaq divarında əmələ gələn kisələrin iltihablanması)
  • Angiodisplaziya (bağırsaq damarlarında anormallıqlar)
  • Qan durulaşdırıcı dərmanların istifadəsi

Mədə qanaması əlamətləri

Mədədə meydana gələn qanaxma ilə ciddi əlamətlər görünməyə başlayır. Bunlardan ən sıx görülənləri baş gicəllənməsi, mədə yanması, qarın ağrısı, huşunu itirmədir. Qanaxmanın artması ilə əlamətlər şiddətlənir.

Digər mədə qanaxması əlamətləri isə bu şəkildə sıralana bilər;

• Şiddətli mədə ağrısı
• Tünd qəhvə və ya qırmızı rəngdə qusma
• Ürək döyüntüsü
• Həddindən artıq tərləmə
• Qarın ağrısı
• Göz qaralması
• Yuxarı qarında narahatlıq hissi
• Həzmsizlik
• Təzyiq düşməsi
• Halsızlıq
• Qara rəngdə nəcis
• Ani baş gicəllənməsi

Mədə qanaması diaqnoz üsulları

Mədə qanaxması, ciddi əlamətlər ilə özünü göstərdiyi üçün xəstənin şikayətləri istiqamətində müayinələr aparılır. Qanlı qusma, nəcis çıxarma halında ilk ağla gələn mədədə qanaxma olmasıdır. Qan udulubsa qulaq burun boğaz müayinəsi ilə təsbit edilir.

Qəti diaqnoz və mədədəki zədənin müəyyən edilməsi üçün endoskopiya üsuluna da müraciət edilə bilər. Lazımi hallarda biopsiya alınaraq patoloji müayinə aparıla bilər.

Mədə qanaması zamanı ilk yardım

Mədə qanaxması keçirən bir kişiyə ilk yardım olaraq aşağıdakıları edə bilərsiniz:

• Dərhal təcili yarımda zəng edin.
• Arxası üstə uzadın və ayaqlarını yüngülcə qaldırın.
• Bədəni isti saxlamağa çalışın
• Kişiyə yemək və ya içki verməyin.
• Qusmada və ya nəcisdə qan varlığını yoxlayın.

Mədə qanaxması müalicəsi

Mədə qanaxması müalicəsi üçün öncəliklə qanaxmaya səbəb olan amillər müəyyən edilməlidir. Bəzi xəstələrdə cərrahi müdaxilə lazım olarkən bəzilərində mədə turşusunu azaldan dərmanlar istifadə edilə bilər.

Əgər mədə xərçənginə bağlı bir qanaxma mövcuddursa, kimyaterapiya kimi xərçəngi əngəlləyici müalicələrə müraciət edilir. Qanaxma nə qədər erkən diaqnoz edilərsə müalicə də o qədər asan olacaqdır.

Mədə qanaması ilə bağlı tez-tez verilən suallar

Bu məlumat yalnız maarifləndirmə məqsədi daşıyır və tibbi məsləhət əvəzi deyildir. Hər hansı sağlamlıq problemləri üçün həmişə həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşin.